Գեզա Մարոցի

Գեզա Մարոցի
	հունգ.՝ Maróczy Géza
Պետություն(ներ)	Հունգարիա
Ծննդյան ամսաթիվ	մարտի 3, 1870
Ծննդավայր	Սեգեդ, Հունգարիայի թագավորություն, Ավստրո-Հունգարիա
Մահվան ամսաթիվ	մայիսի 29, 1951 (81 տարեկան)
Մահվան վայր	Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն
Կոչում	գրոսմայստեր
365chess	Geza_Maroczy
Chesstempo համար	242841
ICCF համար	242841
Մասնակցել է	Շախմատային օլիմպիադա 1927, Շախմատային օլիմպիադա 1930, Շախմատային օլիմպիադա 1933 և Ոչ պաշտոնական Շախմատային օլիմպիադա
	Géza Maróczy Վիքիպահեստում

Գեզա Մարոցի (հունգ.՝ Maróczy Géza, մարտի 3, 1870(1870-03-03)^[1], Սեգեդ, Հունգարիայի թագավորություն, Ավստրո-Հունգարիա^[1] - մայիսի 29, 1951(1951-05-29), Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն^[1]), հունգարացի շախմատիստ, գրոսմայստեր (1950), եղել է 20-րդ դարի առաջին տասնամյակի աշխարհ ուժեղագույն շախմատիստներից մեկը։

Կենսագրություն

Կրթությամբ եղել է մաթեմատիկոս և տեխնոլոգ։ Նա երկար ժամանակ աշխատել է որպես ինժեներ։ Շախմատ խաղալ սովորել է 15 տարեկանում, մարզվել է Բուդապեշտի լավագույն շախմատիստների հետ։

Վարպետի կոչում ստացել է 1895 թվականին Հասթինգսում կայացած լրացուցիչ մրցաշարում։ Այդ ժամանակից մինչև 1908 թվականը նա պարբերաբար մասնակցել է գրեթե բոլոր խոշոր մրցաշարերին՝ բացառությամբ 1903 թվականի Վիեննայի մրցաշարին, եղել է անընդմեջ հաղթողներից մեկը։ Գեզա Մարոցիի հաջողությունները զարմացրել են նրա ժամանակակիցներին. 1896 թվականի Նյուրնբերգում կայացած շախմատային գերհամարաշարում նա երկրորդն էր Էմանուել Լասկերից հետո։

Առաջին մրցանակը ստացել է Մոնտե Կառլոյում (1902), այնուհետև՝ Օստենդեում (1905), Բարմենում (1908), Վիեննայում (1908)։

20-րդ դարի սկզբին Գեզա Մարոցին համարվել է աշխարի երեք ուժեղագույն շախմատիստներից մեկը, ինչը հաստատեցին Մոնտե Կառլոյի 1902-1904 թվականների սուպերմրցաշարերը, որոնցից երկուսում նա դարձել է հաղթող, իսկ մյուսում երկրորդը՝ Տարաշից հետո։

Հունգարական Խորհրդային Հանրապետության (1917-1919) տարիներին Մարոցին եղել է կրթության նախարարության գլխավոր աուդիտոր։ Սակայն կոմունիստական կառավարության անկումից հետո շախմատիստը մնացել է անգործ և վատթարավել է նրա ֆինանսական վիճակը։ Կամա թե ակամա նա 1920 թվականին ստիպված վերադառձել է իր նախկին մասնագիտությանը։

Մարոչին հիմնականում հայտնի էր որպես պաշտպանական շախմատիստ։ 1920-ականների մրցաշարերից մեկում նա ոչ-ոքի է խաղացել բոլոր պարտիաները, որոնք առիթ են հանդիսացել խոսելու շախմատի «ոչ-ոքի մահվան» մասին։

Մարոցին եղել է Մաքս Էյվեի, Վերա Մենչիկի մարզիչը, Պոլ Մորֆիի ստեղծագործության մասին գրքի հեղինակն է։

Մարոցին կյանքից հեռացել է 1951 թվականի մայիսի 29-ին Բուդապեշտում։ Մահից մեկ տարի առաջ՝ 1950 թվականին ՖԻԴԵ-ն նրան շնորհել է գրոսմայստերի կոչում^[3]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Deutsche Nationalbibliothek Record #108984303 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 OlimpBase
↑ «ГЕЗА МАРОЦИ». Федерация шахмат России (ռուսերեն). Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 20-ին.

Գրականություն

Walter Arpad Földeak: Géza Maróczy, Leben und Lehren. Verlag de Gruyter, Berlin 1971.
Флориан Тибор. Первый гроссмейстер Венгрии. // «64 — Шахматное обозрение». — 1982. — № 9. — С. 21—23.
Шахматы: энциклопедический словарь / гл. ред. А. Е. Карпов. — М.: Советская энциклопедия, 1990. — С. 232. — 621 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-85270-005-3.

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գեզա Մարոցի» հոդվածին։

[_e75036c88c7cc4bd-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Deutsche Nationalbibliothek Record #108984303 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_75b1e950f4fcd63c-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 OlimpBase

[3] «ГЕЗА МАРОЦИ». Федерация шахмат России (ռուսերեն). Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 20-ին.

[1]

[2]

[3]